Từ sự gia tăng của NFT cho đến tầm quan trọng của xuất xứ truyền thống, sự thật về các xu hướng mà thị trường nghệ thuật cần theo dõi
Tất cả chúng ta có thể đã dự đoán rằng, sau nhiều tháng gián đoạn bởi Covid vào năm 2020, mọi thứ chắc chắn sẽ trở lại bình thường vào năm 2021… nhưng không có may mắn như vậy. Đại dịch tiếp tục gây ra những biến động trên thị trường toàn cầu vào năm ngoái, và nghệ thuật cũng không phải ngoại lệ. Hạn chế đi lại gây ra những hậu quả lớn, chẳng hạn như việc thay đổi lịch hội chợ, chuyển đổi các cuộc đấu giá và tiếp tục cải tiến các dịch vụ kỹ thuật số của các phòng trưng bày.
Thị trường nghệ thuật đã chứng tỏ sự phục hồi đáng kinh ngạc, với các nhà đấu giá thực hiện một số vụ mua bán sinh lợi nhất từ trước đến nay của họ. Chỉ số Mei Moses All Art Index, theo dõi việc bán lại các tác phẩm nghệ thuật trong các cuộc đấu giá, đã ghi nhận mức tăng 17% về giá trị của tác phẩm trên các danh mục – mức cao nhất so với cùng kỳ năm ngoái kể từ khi phục hồi tài chính vào năm 2010. Trong khi đó, qui mô những gallery phải đóng cửa không lớn như một số người đã lo sợ.
Phát biểu với tạp chí Sotheby’s, các chuyên gia nhìn nhận những phát triển đáng chú ý gần đây sẽ tiếp tục được xem xét kỹ lưỡng vào năm 2022.
Tiền điện tử mang người mua mới vào thị trường
Sự giàu có của các nhà sưu tập nghệ thuật đến từ các ngành công nghiệp đa dạng và tiền điện tử hiện đang trở nên phổ biến hơn, Sotheby’s bắt đầu chấp nhận nó là một hình thức thanh toán vào năm 2021.
Mari-Claudia Jiménez, chủ tịch, giám đốc điều hành và trưởng bộ phận phát triển kinh doanh toàn cầu của Sotheby’s cho biết: “Đây là một lĩnh vực chính thu hút khách hàng mới.” “Justin Sun là một ví dụ hoàn hảo”. Tỷ phú công nghệ đã mua ‘Le Nez’ (Nose), Alberto Giacometti từ bộ sưu tập của nhà phát triển bất động sản Harry Macklowe và vợ cũ Linda với giá 78,4 triệu USD tại Sotheby’s vào năm ngoái. Sun cũng sưu tập tác phẩm của nghệ sĩ kỹ thuật số Pak cũng như các nghệ sĩ từ KAWS đến Picasso.
‘Le Nez’ (Mũi), Alberto Giacometti
Những người đam mê tiền điện tử không phải lúc nào cũng ra giá theo cách thông thường. Vào năm 2021, một tập đoàn gồm 17.000 thành viên, Constitution DAO (tổ chức tự trị phi tập trung), đã điều phối chiến dịch huy động vốn từ cộng đồng lớn nhất trong lịch sử, 47 triệu đô la để đấu giá tại Sotheby’s trên một bản sao năm 1787 hiếm hoi của hiến pháp Mỹ (ước tính 15–20 triệu đô la). DAO công khai cam kết đặt giá lên đến 41 triệu đô la, vì vậy tỷ phú quỹ phòng hộ Ken Griffin biết phải mất bao nhiêu để đánh bại họ và giành được bản sao với 43,2 triệu đô la.
Như thể giá của Constitution DAO đã đưa ra là phiên bản beta, chỉ vài ngày sau, cũng tại Sotheby’s, Abolition in Progress DAO giành được văn kiện tuyên bố về hiệp ước chống chế độ nô lệ, được ban hành tại hội nghị thành lập của Hiệp hội Chống chế độ nô lệ năm 1833, với giá 21.420 $ so với ước tính cao 5.000 $.
Sức mạnh của xuất xứ
Trong những thời điểm không xác định, thị trường thường chứng kiến sự tăng vọt về giá trị hay còn gọi là tài sản đã được chứng minh. Một chỉ số về giá trị là xuất xứ, hoặc lịch sử sở hữu.
“Mọi người bị cuốn hút vào những câu chuyện,” nhà kinh doanh kiêm cố vấn Andrea Crane nói. “Xuất xứ là câu chuyện một đồ vật đã từng ở đâu.”
Cô nói: Được sở hữu bởi những người nổi tiếng được yêu mến, các nghệ sĩ được kính trọng hoặc các viện bảo tàng nổi tiếng có thể nâng cao giá trị của một tác phẩm nghệ thuật một cách đáng kể.
Các bộ sưu tập từ những khách hàng quen tập trung vào các tác phẩm đặc biệt của các nghệ sĩ kinh điển gần đây đã được chứng minh là không thể cưỡng lại được. Khi 35 tác phẩm từ bộ sưu tập Macklowe, bao gồm Giacometti, Pollock, Rothko và Twombly, đến với gian hàng tại Sotheby’s vào tháng 11, đó là một đợt bán găng tay trắng (một đợt đấu giá mà tất cả các lô được bán sạch) vượt xa ước tính 400 triệu USD. Với tổng trị giá 676 triệu USD, đây là cuộc đấu giá một chủ sở hữu có giá trị nhất từng được tổ chức. Phần còn lại của bộ sưu tập sẽ được bán vào tháng Năm.
Bộ sưu tập Macklowe đấu giá tại Sotheby’s
Tại Christie’s vào tháng 11, ông trùm dầu mỏ Edwin Cox nắm giữ tác phẩm của các bậc thầy, bao gồm Caillebotte, Cézanne và Van Gogh, đã chứng minh rằng ngay cả một thể loại gần đây kém thời thượng hơn nghệ thuật đương đại cũng có thể truyền cảm hứng cho việc đấu giá sâu rộng trên toàn cầu, vượt quá ước tính cao 268 triệu USD với tổng số 332 triệu USD.
Jiménez nói rằng một số người mua cần con dấu chấp thuận của những nhà sưu tập nổi tiếng. “Nó truyền đạt một kết nối lịch sử với tác phẩm và thêm vào một dấu ấn” cô nói, “Nguồn gốc xuất xứ tốt sẽ khiến những nhà sưu tập mới tham gia lĩnh vực này yên tâm, những người muốn nhảy vào vùng sâu nhưng không chắc chắn về sự lựa chọn của mình.”
Sự tung hoành của các nghệ sĩ trẻ
Năm 2021 là một năm sôi nổi với các nghệ sĩ trẻ: họa sĩ người Anh Flora Yukhnovich gần như tăng gấp ba lần mức cao trước đó của cô ấy tại Sotheby’s vào tháng 11; 2,25 triệu bảng cho ‘I’ll Have What She’s Having’, 2020; Trong khi ở thị trường sôi động dành cho các nghệ sĩ trẻ của cộng đồng người gốc Phi, bức tranh chưa đầy một năm tuổi của Serge Attukwei Clottey, sinh ra tại Ghana ‘Biểu tượng thời trang’, 2020–21, đạt 340.200 bảng Anh, gấp hơn tám lần ước tính cao của nó , tại Phillips.
Flora Yukhnovich, ‘Tôi sẽ ăn món cô ấy đang ăn’ 2020
Serge Attukwei Clottey, ‘Biểu tượng thời trang’ 2020-21
Tại buổi ra mắt tháng 11 của The Now Evening Auction tại Sotheby’s, chỉ dành riêng cho các tác phẩm được tạo ra trong 20 năm qua, một trong nhiều thành công của các nghệ sĩ trẻ là tác phẩm cắt dán của María Berrío ‘Flor’, 2013, đạt gần gấp tám lần ước tính cao của nó. Lucius Elliott, người phụ trách cuộc đấu giá, giải thích rằng việc mua bán “được sắp đặt để đáp ứng sự xuất hiện đột ngột của một lớp lớn các nhà sưu tập tìm kiếm nghệ thuật của thời đại chúng ta”.
María Berrío, ‘Flor’ 2013
Giải thích lý do loại bỏ các nghệ sĩ hậu chiến và đương đại, anh nói: “Việc nhìn thấy những nghệ sĩ này cùng nhau sẽ nâng tầm họ. Nhìn thấy một Matthew Wong bên cạnh một Laura Owens có ý nghĩa hơn là bên cạnh một Rothko.”
Anh nói, từng người mua phù hợp với các danh mục khác nhau, với một số đến từ một thế hệ cũng sưu tập các nghệ sĩ nổi tiếng, trong khi những người khác chỉ quan tâm đến giai đoạn này. Elliott cho biết thêm: “Độ phủ toàn cầu một cách khó tin, một độ sâu lớn từ Châu Âu và Châu Á, những khu vực thường là đầu tàu tuyệt vời. Một số người mua là những cái tên rất quen thuộc.”
Nền tảng kỹ thuật số mở rộng thị trường nghệ thuật
Khi các gallery, hội trường và phòng bán đấu giá chìm trong bóng tối khi đại dịch bùng phát, các tổ chức nghệ thuật trước đây chậm đổi mới bằng kỹ thuật số không còn lựa chọn nào khác ngoài việc sử dụng các nền tảng trực tuyến để tiếp cận người mua.
Cách tiếp cận này nhanh chóng được tăng tốc. Ví dụ, các phòng trưng bày được nhà kinh tế Clare McAndrew khảo sát cho một báo cáo thị trường nghệ thuật giữa năm 2021 do UBS và Art Basel xuất bản đã báo cáo rằng hơn một phần ba doanh số bán hàng diễn ra trên trang web của các đại lý hoặc thông qua các phòng xem trực tuyến của hội chợ nghệ thuật.
Một phòng trưng bày đi trước qua khúc cua là Pace, gần đây đã thuê giám đốc bán hàng trực tuyến đầu tiên của mình, Christiana Ine-Kimba Boyle. Cô ấy nói rằng lượng khách truy cập trực tuyến đã rất rộng. “Đó là sự kết hợp độc đáo giữa khách hàng hiện tại và khách hàng mới hơn, với những khách hàng mới hơn nghiêng về phía dưới 40 tuổi, nhưng chúng tôi cũng có những khách hàng lớn tuổi hơn. Tôi đã làm việc với một nhà sưu tập từng làm việc với Pace vào những năm 1980 nhưng đã mất liên lạc.”
Phạm vi địa lý cũng rộng tương tự, với khách truy cập từ các ngôn ngữ khác nhau, từ Hàn Quốc đến Montana, Romania đến Brazil.
Hoạt động trực tuyến của ngành cũng theo đó được tăng cường tính minh bạch, thông qua các phương tiện như Art Basel yêu cầu các đại lý của mình chỉ ra phạm vi giá trên trang web của hội chợ. Trang web của Pace cũng có triết lý tương tự. Boyle nói: “Điều cực kỳ quan trọng đối với tôi là liên kết trạng thái tồn kho của các tác phẩm nghệ thuật với hệ thống kiểm kê của chúng tôi, để tại bất kỳ thời điểm nào, nếu một tác phẩm nghệ thuật được đặt trước, nó sẽ hiển thị như vậy. Bằng cách này, các nhà sưu tập biết họ đang đứng ở đâu.”
NFT sẽ làm rung chuyển thế giới nghệ thuật
Cho đến gần đây, rất ít người trong giới nghệ thuật biết NFT là gì (ít hơn nhiều so với công nghệ blockchain mà NFT phụ thuộc vào). Nhưng kể từ khi Beeple, hay còn gọi là Mike Winkelmann, trở thành một trong những nghệ sĩ đang sống có doanh thu cao nhất khi một bức ảnh ghép kỹ thuật số của anh được bán với giá 69,3 triệu USD tại Christie’s, NFTs đã bùng nổ thành một thị trường lớn.
NFT của Beeple, bán tại Christie’s với giá 69,3 triệu USD
Sotheby’s trở thành nhà đấu giá đầu tiên mở nền tảng dành riêng cho NFT, với sự ra mắt của Sotheby’s Metaverse. Vào tháng 9, một nhóm 101 chiếc NFT của Câu lạc bộ Du thuyền Bored Ape đã được bán thành một lô duy nhất với giá 24,4 triệu đô la, tăng hơn gấp đôi so với ước tính của nó.
Bên cạnh Bored Apes và Beeple, phần lớn thị trường NFT vẫn nằm ngoài các kênh thế giới nghệ thuật truyền thống; trong báo cáo giữa năm 2021 của Art Basel/UBS, các đại lý chỉ ra rằng chỉ 0,5% doanh số của họ đến từ việc bán tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số.
Trong khi NFT vẫn chiếm một tỷ lệ nhỏ trên thị trường, các nhà đấu giá và phòng trưng bày đã lặn sâu vào chiếc hồ này. Jiménez cho biết những người mua giàu tiền điện tử có thể đến vì NFT, nhưng họ ở lại vì nghệ thuật. Cô nói: “NFT chỉ là một trong những danh mục mới, kích thích cửa ngõ, mang lại những khách hàng giàu có chưa từng biết Sotheby’s là gì”. “Họ đến để mua một đôi giày thể thao của Virgil Abloh, sau đó họ đi xuống lỗ thỏ (cách nói theo câu chuyện Xứ sở thần tiên của Alice, là lổ hổng đi vào một thế giới mới) để thấy những thứ khác mà họ không biết là họ có thể quan tâm.”
Nhà đầu tư tiền điện tử và nhà sưu tập nghệ thuật kỹ thuật số Pablo Rodriguez-Fraile sưu tập tác phẩm của các nghệ sĩ như Beeple và Pak chuyên sâu, và hiển thị tài sản của anh ấy trong bộ sưu tập RFC. Anh cũng đồng sáng lập thương trường NFT Aorist.
Nhưng trong khi đầu tư sâu, anh nhận thấy sự cần thiết của những thay đổi trong không gian, trong số đó là sự tách biệt của nghệ thuật NFT khỏi tiền điện tử. “Chúng tôi đang ở thời điểm bùng nổ sự quan tâm, một lượng lớn người xem đang nghĩ về NFT như một thứ lớn lao,” anh nói. “Có rất nhiều lớp tài sản khác nhau bên trong nó, chẳng hạn như nghệ thuật, đồ sưu tập, âm nhạc và trò chơi.”
Và mặc dù không có gì sai khi muốn kiếm tiền, anh cho rằng đã đến lúc nên tập trung vào nghệ thuật hơn là lợi nhuận. “Phần lớn các nhà sưu tập đến từ thế giới blockchain và tập trung [nhiều] vào việc kiếm tiền thông qua các token này (chữ T trong NFT, cả cụm từ đầy đủ là Non Fungible Token) hơn là [vào] bản thân nghệ thuật,” anh nói.
Nhưng anh ấy tự tin rằng công nghệ đằng sau NFT sẽ thay đổi thế giới nghệ thuật. “Đây là nơi để ở lại,” anh nói. “Chúng ta cần phải trưởng thành như một ngành công nghiệp, chắc chắn rằng token hóa là tương lai.”
Nguồn: Sotheby’s
