Ngày 9 tháng 10, 2020
Vào năm 2016, bức tranh cổ hiếm có của Trung Quốc ‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’ của họa sĩ nổi tiếng nhà Nguyên Ren Renfa đã gây chấn động khi được bán với giá khổng lồ 303 triệu RMB [Nhân dân tệ] (khoảng 44,3 triệu USD) tại cuộc đấu giá ở Beijing Poly [Bắc Kinh]. Người mua được cho là Zhang Guiping, một tỷ phú Trung Quốc và là Chủ tịch của Suning Universal, công ty kinh doanh bất động sản và khách sạn có trụ sở tại Nam Kinh, miền Đông Trung Quốc. Rất tiếc, cuối cùng giao dịch đã không hoàn tất vì người gửi hàng không giải quyết được các vấn đề liên quan đến xuất / nhập khẩu và thuế.
Bốn năm sau, bức tranh trở lại thị trường trong đợt bán mùa thu của Sotheby’s ở Hồng Kông và được bán với giá 306 triệu HKD (39,48 triệu USD) sau một cuộc trả giá kéo dài một giờ với hơn 160 lượt. Nó trở thành tác phẩm nghệ thuật có giá trị thứ hai mà Sotheby’s từng bán ở châu Á, chỉ trước bộ tranh ba bức của Zao Wou-Ki được bán với giá 510 triệu HKD vào năm 2018.
Ngay sau cuộc đấu giá, tỷ phú, nhà sưu tập lớn người Trung Quốc Liu Yiqian, người sáng lập Bảo tàng Long, đã ngụ ý mình là người đã mua bức tranh bằng một bài đăng trên nền tảng mạng xã hội.
Phiên đấu giá do Felix Kwok chủ trì, người vừa được thăng chức Trưởng bộ phận Bán, Nghệ thuật Châu Á Hiện đại. Cuộc đấu giá của ‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’, bắt đầu từ khoảng 12 giờ 50 phút chiều và kéo dài hơn một giờ trước khi chiếc búa gõ xuống. Đó là một nhiệm vụ đòi hỏi cả năng lực về thể chất và tinh thần, người chủ trì đã xử lý nó bằng sự bình tĩnh và sức bền, anh liên tục phải chuyển đổi ngôn ngữ giữa tiếng Anh, tiếng Quan Thoại, tiếng Quảng Đông suốt thời gian đấu giá.
Bức tranh từng được bán với giá 303 triệu RMB nhưng việc mua bán không thành công. Giờ đây, nó đã xuất hiện trở lại trên sàn đấu giá với ước tính khoảng 80 triệu- 120 triệu HKD, cùng với những lo ngại được đặt ra là liệu nó có thể đạt được giá cao trở lại hay không. Mức giá cuối cùng cho thấy sức hấp dẫn của bức tranh không hề suy giảm trong những năm qua.
Một cuộc chiến đấu giá căng thẳng đã bùng lên ngay sau khi Felix Kwok đưa ra mức giá đầu tiên, 50 triệu HKD. Trong giai đoạn đầu, có 5 người tham gia chính- 4 người trả giá qua điện thoại lần lượt là Kevin Ching (Giám đốc điều hành, Châu Á), Patti Wong (Chủ tịch, Châu Á), Nicolas Chow (Chủ tịch, Châu Á) và Carrie Li (Chuyên gia cao cấp, Những tác phẩm nghệ thuật Trung Quốc), cùng với một quý ông trong phòng.
- Khoảng 100 triệu HKD | Khách hàng của Carrie Li là người đầu tiên bỏ cuộc
- 121,5 triệu HKD | Một phụ nữ trong phòng đã tham gia với một giá mới
- Khoảng 125 triệu HKD | Khách hàng của Patti Wong đã bỏ cuộc
- Khoảng 145 triệu HKD | Khách hàng của Kevin Ching ngừng đưa ra giá cao hơn
Khi giá lên đến 145 triệu HKD, chỉ có khách hàng của Nicolas Chow và người phụ nữ trong phòng vẫn tiếp tục đẩy giá lên tới 199 triệu HKD. Tại thời điểm này, khách hàng của Chow không có ý định đưa ra giá cao hơn. Trong khi người phụ nữ chỉ còn một bước nữa là có thể mang bức tranh về nhà, khách hàng của Kevin Ching đã quay trở lại cuộc đấu giá với giá mới vượt quá ngưỡng 200 triệu HKD, sau đó là một tràng pháo tay. Cả hai bên đều kiên quyết và giá tiếp tục tăng cao cho đến khi chiếc búa hạ xuống, 265 triệu HKD, khách hàng của Ching đã thắng, mã L0054. Bức tranh đã được bán với giá 306 triệu HKD (39,48 triệu USD) sau phí bảo hiểm.
Ngay sau cuộc đấu giá, tỷ phú Trung Quốc, nhà sưu tập lớn Liu Yiqian, đã đăng hình ảnh của bức tranh trên tài khoản mạng xã hội của mình với chú thích “Sáu con rồng, chín con ngựa, trở về quê hương vẻ vang. Thời gian trôi nhanh quá. Thật đáng để chờ đợi cho những món đồ tốt,” ngụ ý mình là chủ nhân của ‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’.
‘Năm hoàng tử say rượu trở về’ miêu tả một khung cảnh với năm hoàng tử, bốn người hầu và chín con ngựa. Liu là người trả giá thấp hơn khi bức tranh được bán đấu giá ở Bắc Kinh bốn năm trước. Thật đáng để chờ đợi vì bức tranh cuối cùng đã được đưa vào bộ sưu tập của ông.
“Sáu con rồng” đề cập đến bức tranh cùng tên của Chen Rong, một kiệt tác được ghi lại trong danh mục cung đình Shiqu Baoji danh tiếng. Bức tranh này đã được bán với giá 48,96 triệu USD tại Christie’s New York vào năm 2017.
Ren Renfa (1255-1327), Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa. Mực và màu trên giấy, tranh cuộn.
Kích thước: 35.2 × 210.7 cm
- Hai con dấu của họa sĩ
- Dòng colophon của Chen Jiru (1558-1639) với hai con dấu của ông; và Wang Yongji (?-1653), năm Nhâm Thân (1632)
- Một con dấu của nhà sưu tập Zhu Shangbin (1555-1623)
- Tám con dấu của nhà sưu tập Liang Qingbiao (1620-1691)
- Năm con dấu của nhà sưu tập Geng Zhaozhong (1640-1686)
- Tám con dấu của Hoàng đế Càn Long, bao gồm Shiqu baoji (Bộ sưu tập nghệ thuật)
- Một con dấu của Hoàng đế Gia Khánh
- Ba con dấu của Hoàng đế Phổ Nghi
- Ba con dấu của nhà sưu tập Walter Hochstadter (1914-2007)
- Bảy con dấu của các nhà sưu tập khác
Xuất xứ:
- Từng thuộc bộ sưu tập của Wu Qiong, Wang Yongji, Liang Qingbiao, Geng Zhaozhong.
- Bộ sưu tập cung đình nhà Thanh.
- Bộ sưu tập của Phổ Nghi (1906-1967), vị Hoàng đế cuối cùng của triều đại nhà Thanh, Trung Quốc.
- C.T. Loo (1880-1957).
- Walter Hochstadter (1914-2007).
- Christie’s Hong Kong, Tranh và Thư pháp cổ Trung Quốc, 29 tháng 11, 2009, lô 815.
- Đấu giá tại Beijing [Bắc Kinh] Poly, 4 tháng 12, 2016, đã bán với giá 303 triệu RMB [Nhân dân Tệ] (Giao dịch được báo cáo là cuối cùng đã không hoàn thành)
Ước tính: 80,000,000 – 120,000,000 HKD
Giá gõ búa: 265,000,000 HKD
Giá bao gồm thuế phí: 306,551,000 HKD
‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’ là minh chứng cho lịch sử đầy biến động cuối triều đại nhà Thanh, từng nằm trong bộ sưu tập của Hoàng gia nhà Thanh trước khi qua tay một số người sành sỏi nổi tiếng.
Bức tranh vẽ năm hoàng tử say rượu của triều đại nhà Đường đang vui vẻ cưỡi ngựa đi cùng với bốn người hầu cận. Năng động trong bố cục, nó miêu tả một cách sinh động tình cảm anh em bền chặt giữa các hoàng tử. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn giữ những ý kiến khác nhau về nhân vật trong bức tranh — Lý Long Cơ, vị hoàng tử sau này trở thành Hoàng đế Huyền Tông (685-762).
Các chuyên gia của Beijing Poly đã xác định người đàn ông mặc áo choàng đỏ là Lý Long Cơ, dựa trên các ghi chép lịch sử cho thấy rằng vị hoàng đế này nổi tiếng là nuôi một con ngựa trắng xinh đẹp. Vì vậy, khi bức tranh được chào bán vào năm 2016, các chuyên gia đã tin rằng Lý Long Cơ là người đàn ông cưỡi trên con bạch mã.
Nhưng các chuyên gia của Sotheby’s lại nghĩ khác. Lý thuyết của họ dựa trên một bài thơ ‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa của Ren Renfa’ của Cheng Minzheng (1445-1499) thời nhà Minh. Theo cách giải thích của Cheng Minzheng, người đàn ông mặc áo choàng vàng và cưỡi con ngựa đen mới là Lý Long Cơ.
Họ cũng tìm thấy những điểm tương đồng gần gũi giữa nhân vật và hình ảnh của Lý Long Cơ trong một bức tranh khác của Ren Renfa có tựa đề ‘Zhang Guo có một buổi yết kiến với Hoàng đế Tang Xuangzong’ [Hoàng đế Đường Huyền Tông] (phần được chọn như bên dưới).
Với kích thước 35,2 × 210,7 cm, ‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’ được vẽ bởi họa sĩ nổi tiếng nhà Nguyên, Ren Renfa (1255-1327), người đã phục vụ triều đình Mông Cổ trong nhiều chức vụ quan trọng. Được biết đến nhiều nhất với những bức tranh vẽ ngựa và người chăn ngựa, Ren đã sử dụng những nét mạnh mẽ và những mảng màu rộng, khuôn mặt và tư thế của các đối tượng truyền tải tính cách và hoạt động. Với phần lớn tác phẩm được giữ trong các viện bảo tàng hoặc thuộc sở hữu của các nhà sưu tập tư nhân, cuộn tranh được công bố rộng rãi này là một trong những tác phẩm hiếm có còn sót lại của họa sĩ được tung ra thị trường.
‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’ đã được lưu trong các bộ sưu tập của Hoàng gia kể từ triều đại nhà Minh (1368-1644). Nó được xếp vào danh mục ‘Shiqu Baoji Xubian’, phần thứ hai bộ sưu tập tranh và thư pháp danh giá của các hoàng đế nhà Thanh. Có thể nhìn thấy 36 con dấu của các nhà sưu tập trên bức tranh, bao gồm tám con dấu của Hoàng đế Càn Long (trị vì 1736-1796), một của Hoàng đế Gia Khánh (trị vì 1796-1820) và ba của Hoàng đế Phổ Nghi (trị vì 1909-1911).
Sau cuộc cách mạng năm 1911 lật đổ triều đại nhà Thanh, Hoàng đế cuối cùng của Trung Quốc, Phổ Nghi (Tuyên Thống Hoàng Đế) bắt đầu vận chuyển hơn 1.000 tác phẩm nghệ thuật, sách quý hiếm, tranh và thư pháp truyền thống của Trung Quốc từ Tử Cấm Thành, những năm 1920. Những tác phẩm nghệ thuật này đã được chuyển đến một tòa nhà xi măng hai tầng ít người biết đến được mệnh danh là “Tòa nhà nhỏ màu trắng” (Tiểu bạch lâu) ở Mãn Châu Quốc, một quốc gia bù nhìn của Đế quốc Nhật Bản ở Đông Bắc Trung Quốc và Nội Mông từ năm 1932 đến năm 1945.
Chính phủ Mãn Châu Quốc bị giải thể vào năm 1945 sau khi Đế quốc Nhật Bản đầu hàng vào cuối Thế chiến thứ hai, nhiều tác phẩm nghệ thuật từ bộ sưu tập của Hoàng gia nhà Thanh đã phân tán thành nhiều bộ sưu tập tư nhân khác nhau. ‘Năm hoàng tử say rượu trở về trên lưng ngựa’ sau đó được truyền lại cho Hao Baochu, người đã bán tác phẩm cho nhà buôn nghệ thuật nổi tiếng C.T. Loo (1880-1957) và con rể Jean-Pierre Dubosc. Bức tranh đã được đưa đến Hoa Kỳ, nơi nó được mua lại bởi Walter Hochstadter (1914-2007), một nhà buôn nổi tiếng về nghệ thuật Trung Quốc.
Bức tranh được chào bán tại Christie’s Hong Kong và thu về 46,58 triệu HKD vào năm 2009. Năm 2016, nó xuất hiện trở lại trên thị trường tại phiên đấu giá Beijing Poly [Bắc Kinh] và gây ra một cuộc chiến đấu giá gay gắt giữa tỷ phú sưu tập nghệ thuật Liu Yiqian và Zhang Guiping, Chủ tịch Suning Universal, theo truyền thông Trung Quốc. Bức tranh đã được bán cho Zhang Guiping với giá khổng lồ 303 triệu RMB [Nhân dân tệ] (khoảng 44,3 triệu USD). Cuối cùng thì giao dịch đã không thành do các vấn đề liên quan đến xuất / nhập khẩu và thuế mà người bán chưa giải quyết. Thật thú vị khi bức tranh cuối cùng đã được đưa vào bộ sưu tập của Liu bốn năm sau đó.
Nguồn: The Value, Sotheby’s
Lược dịch bởi Viet Art View