Nhân dịp chuyển đến Hồng Kông gần đây, trước thềm đợt bán mùa thu, Alex Branczik, Chủ tịch Sotheby’s, Bộ phận Nghệ thuật Đương đại và Hiện đại, Châu Á, đã suy ngẫm về những khoảnh khắc đáng nhớ trong sự nghiệp của anh và chia sẻ lý do tại sao Châu Á đang nhận được nhiều sự chú ý.
Alex Branczik đã đóng vai trò quan trọng trong sự trỗi dậy của thị trường nghệ thuật đương đại châu Á 15 năm qua. Với Sotheby’s, anh là người đầu tiên mang nghệ thuật đương đại Trung Quốc đến cuộc đấu giá buổi tối ở London, năm 2006; tại Hồng Kông vào năm 2013, anh đã thực hiện đấu giá thắng cho tác phẩm của một nghệ sĩ đương đại Trung Quốc; và năm 2021, anh được bổ nhiệm làm Chủ tịch Sotheby’s, Nghệ thuật Hiện đại và Đương đại, Châu Á.
Gia nhập Phòng Nghệ thuật Đương đại của Sotheby vào năm 2004, Branczik trở thành Trưởng phòng Nghệ thuật Đương đại, London vào năm 2012 và Châu Âu vào năm 2016. Anh đã đứng sau nhiều kết quả mang tính bước ngoặt trong đấu giá, đặc biệt là việc bán bức tranh Triptych Inspired by the Oresteia of Aeschylus của Francis Bacon [Tranh bộ ba lấy cảm hứng từ vở kịch Oresteia của Aeschylus] từ Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại Astrup Fearnley ở Oslo, được bán với giá 84,6 triệu USD ở New York.
Niềm đam mê lâu dài với nghệ thuật đương đại Trung Quốc và sự phát triển của thị trường ở cả Trung Quốc và toàn cầu, có nghĩa là Hồng Kông đã trở thành nhà của Branczik trong hơn một thập kỷ. Giờ đây, anh đã chuyển đến thành phố với tư cách là nhà lãnh đạo chiến lược cho Nghệ thuật Đương đại và Hiện đại của Sotheby’s ở Châu Á. Trước thềm đợt bán mùa thu ở Hồng Kông, Branczik chia sẻ về những kỷ niệm của anh, khung cảnh nghệ thuật của thành phố, tầm nhìn cho tương lai và tại sao chưa bao giờ có thời điểm nào tốt hơn để mua tác phẩm nghệ thuật đương đại của Trung Quốc.
Francis Bacon. Tranh bộ ba lấy cảm hứng từ vở kịch Oresteia của Aeschylus. Đã bán 84,550,000 USD.
Bạn đã đến Hồng Kông để bán hàng cho Sotheby’s từ giữa những năm 2000, bạn có kỷ niệm gì về khoảng thời gian đó?
Là một chuyên gia trẻ, lần đầu tiên tôi đến Hồng Kông cùng với một nhóm các nhà sưu tập từ London, những người bắt đầu bày tỏ sự quan tâm đến nghệ thuật đương đại Trung Quốc. Vào thời điểm đó, có một mối quan tâm rất nhỏ ở phương Tây đối với nghệ thuật đương đại ban đầu từ Trung Quốc — nhưng có một cảm giác rằng điều gì đó thú vị sắp xảy ra.
Vào năm 2006, chúng tôi đã chào bán nghệ thuật đương đại Trung Quốc lần đầu tiên trong một cuộc đấu giá buổi tối ở London, và sau đó, từ khoảng năm 2007, sự quan tâm và giá cả của những tác phẩm như của Zeng Fanzhi, Zhang Xiaogang, Liu Ye, và nhiều tác phẩm khác đã tăng lên.
Đó chắc chắn là một thị trường toàn cầu, nhưng ở Hồng Kông luôn có sự thụ phấn chéo màu mỡ của các nhà sưu tập từ phần còn lại của châu Á — tất cả mọi người sẽ bay đến tham gia tuần đấu giá từ đại lục, từ Đông Nam Á, từ Đài Loan và Nhật Bản.
Zeng Fanzhi. Bữa tối cuối cùng. Đã bán 180,440,000 HKD.
Bạn có thể nói một chút về lần bán bức tranh ‘Bữa tối cuối cùng’ của Zeng Fanzhi năm 2001, giá 23,3 triệu USD (180,4 triệu HKD), mức giá kỷ lục cho bất kỳ tác phẩm nào của một nghệ sĩ đương đại Trung Quốc?
Đó là lần bán hàng kỷ niệm 40 năm của chúng tôi ở châu Á và sự mong đợi trước việc bán ‘Bữa tối cuối cùng’ là có thể thấy rõ. Tôi đã sắp xếp để trả giá qua điện thoại cho nhà sưu tập, người muốn giấu tên nhưng cũng muốn tham dự cuộc đấu giá và hòa mình vào bầu không khí. Khi lô này xuất hiện, khách hàng bước ra khỏi phòng để kín đáo thực hiện cuộc gọi trên điện thoại di động của họ, nhưng đường dây không hoạt động! Với nhà sưu tập lúc này đang ở phía sau một căn phòng chật cứng người và máy ảnh, tôi phải tình cờ liếc qua để lấy tín hiệu bí mật và sau đó chuyển giá cho người chủ trì. Một cuộc chiến của sự quyết tâm, kéo dài khoảng 10 phút; thật thú vị, trái tim tôi loạn nhịp, đó là một trong những khoảnh khắc mà bạn không thể mắc sai lầm.
Yu Youhan. Vòng tròn 1986-8. Ước tính: 6,000,000 – 8,000,000 HKD.
Bữa tối cuối cùng được gửi bởi Myriam và Guy Ullens, họ là một trong những nhà sưu tập hàng đầu của nghệ thuật đương đại Trung Quốc. Mùa thu năm nay, Sotheby’s sẽ giới thiệu một bộ sưu tập được xây dựng bởi một nhà sưu tập nghệ thuật tiên phong khác của Trung Quốc, bạn có thể nói một chút về điều này không?
Bộ sưu tập này là của một người rất thân thiết với các nghệ sĩ tiên phong của những năm 1980 và 1990, và trong nhiều trường hợp, họ đã mua lại các tác phẩm trực tiếp từ tác giả. Nó gói gọn một khoảnh khắc quyết định không chỉ trong lịch sử nghệ thuật, mà còn trong lịch sử Trung Quốc nói chung.
Tôi tin rằng nghệ thuật vĩ đại được tạo ra vào những thời điểm thay đổi địa chấn, cho dù đó là xã hội, chính trị hay kinh tế. Đối với nhiều nghệ sĩ làm việc ở Trung Quốc trong những năm 1980, chỉ để trở thành một nghệ sĩ tiên phong đã là một hành động bất chấp. Đó chắc chắn không phải là một lựa chọn dễ dàng.
Liu Xiaodong. Xem xét. Ước tính: 2,400,000 – 3,200,000 HKD.
Tại Hồng Kông, M + đang tổ chức một cuộc khảo sát lớn về thế hệ nghệ sĩ đương đại Trung Quốc đầu tiên này. Trong đợt bán của chúng tôi, bạn sẽ tìm thấy những nghệ sĩ tương tự, với những tác phẩm quan trọng là trung tâm của các phong trào chính, một số tác phẩm đã được đưa vào các cuộc triển lãm khảo sát ban đầu quan trọng nhất, như Trung Quốc / Tiên phong tại Bảo tàng Nghệ thuật Quốc gia Trung Quốc năm 1989 . Đó là một cơ hội tuyệt vời để có được những tác phẩm quan trọng trong lịch sử với mức giá phù hợp — chưa bao giờ có thời điểm tốt hơn để mua tác phẩm của thế hệ nghệ sĩ Trung Quốc này.
Có thay đổi nào về đặc điểm của những đợt bán trong thập kỷ qua không?
Một trong những khía cạnh thú vị nhất của thị trường nghệ thuật đương đại và hiện đại ở đây là sự đối thoại ngày càng tăng giữa Đông và Tây. Chẳng hạn, trong mùa bán cuối cùng của chúng tôi ở Hồng Kông, chúng tôi đã thấy ‘Spider IV’ của Louise Bourgeois [Nhện IV] trở thành tác phẩm điêu khắc có giá trị nhất từng được bán ở châu Á; ‘Dora Maar’ của Picasso bán cho một nhà sưu tập Nhật Bản; và kết quả đặc biệt cho Yoshimoto Nara và Yayoi Kusama. Đồng thời, thế hệ trẻ, các nghệ sĩ như Cheng Xinyi, En Iwamura và Louise Bonnet, đã thu hút rất nhiều sự quan tâm, đặc biệt là từ Gen Z và Millennial [Gen Z: sinh từ 1997-2012, Millennial: 1981-1996].
Pablo Picasso. Dora Maar. Đã bán: 169,420,000 HKD.
Chúng tôi sẽ tiếp tục xây dựng trên cuộc đối thoại này và tăng tính đa dạng của các tác phẩm mà chúng tôi mang đến Hồng Kông; đem ra những kiệt tác thực sự mỗi mùa cùng với những cái tên mới nổi hấp dẫn nhất.
Những gì nổi bật mà chúng ta nên tìm kiếm trong mùa này?
Lô bìa Đấu giá buổi tối Đương đại của chúng tôi là bức tranh trừu tượng năm 1990 mạnh mẽ của Gerhard Richter. Điều quan trọng đối với tôi là Nghệ thuật phương Tây mà chúng tôi mang đến Hồng Kông là đẳng cấp cao nhất. ‘Abstractes Bild’ của Richter được bán lần cuối cách đây hơn một thập kỷ với tư cách là lô bìa của Đấu giá Buổi tối tại London và nó vẫn nằm trong một bộ sưu tập tư nhân châu Á kể từ đó. Tôi đã thực hiện cuộc mua bán đó, và vào thời điểm đó, nó đã đặt mức giá cao thứ ba cho một bức tranh trừu tượng của Richter; vì vậy, tôi cảm thấy rất thú vị khi thấy bức tranh ngoạn mục này là điểm nhấn ở đây.
Gerhard Richter. Abstraktes Bild. Ước tính: 175,000,000 – 235,000,000 HKD.
Ngoài Richter, chúng tôi rất vui mừng mang bức tranh Peter Doig quan trọng nhất từng xuất hiện trong cuộc đấu giá ở châu Á, cũng như một tác phẩm đáng chú ý của Bridget Riley, một trong những nghệ sĩ trừu tượng hàng đầu của Anh. Bức tranh thuộc loạt tranh do cô sáng tác lấy cảm hứng từ chuyến du lịch đến Ai Cập vào mùa đông năm 1979-1980.
Bridget Riley. Delos. Ước tính: 15,000,000 – 25,000,000 HKD.
Sau vài năm đầy biến động trong đại dịch, bạn thấy triển vọng của Hồng Kông như một trung tâm thị trường nghệ thuật là gì?
Tôi cực kỳ lạc quan về thị trường ở châu Á và vị trí của Hồng Kông như một nền tảng toàn cầu. Bất chấp những thách thức của đại dịch, chúng tôi vẫn tiếp tục chứng kiến sự phát triển và tôi hy vọng sẽ có một sự phục hồi ngay bây giờ khi việc kiểm dịch đã được dỡ bỏ. Tất nhiên, có những lợi thế về thuế và quy định, và mối liên hệ của nó với Đại lục, nhưng trước hết đó là một thành phố sôi động và mọi người thích đến đây. Thành phố đã có một hệ sinh thái nghệ thuật phát triển mạnh, và điều này càng được củng cố bởi việc mở cửa gần đây của M+ và Bảo tàng Cung điện Hồng Kông ở Tây Cửu Long.
Không chỉ là Hồng Kông; một năng lượng đang lớn dần trên toàn khu vực. Tháng trước, Frieze đã đến Seoul lần đầu tiên, trong khi năm sau sẽ có các hội chợ lớn cho Tokyo và Singapore, chúng tôi vừa tổ chức đợt bán hàng đầu tiên tại Singapore sau 15 năm và thành công rực rỡ. Đó là một khoảnh khắc đáng nhớ cho cả khu vực.
Wu Guanzhong. Suối Dahuo. Ước tính: 5,000,000 – 8,000,000 HKD.
Bạn có thể nói một chút về kế hoạch của mình trong vai trò Chủ tịch, Nghệ thuật Hiện đại và Đương đại, Châu Á?
Trước sự bùng nổ của đại dịch, tôi cảm thấy rằng đôi khi tất cả chúng ta đều trở nên quá phụ thuộc vào công nghệ kỹ thuật số, nó đã cứu chúng ta khi chúng ta cần nhưng nó không nên trở thành mặc định. Tôi muốn quay lại nhìn nghệ thuật, nói chuyện về nghệ thuật trước các tác phẩm với khách hàng của chúng tôi. Không gì có thể thay thế được trải nghiệm đứng trước một kiệt tác của Richter hoặc Sanyu và tôi khuyến khích mọi người đến xem tận mắt sự kiện xem trước của đợt bán mùa thu.
Mặc dù đã có 18 năm gắn bó với Sotheby’s, về nhiều mặt, tôi cảm thấy mình như một cậu bé mới trong lớp và tôi có rất nhiều điều để học hỏi từ các đồng nghiệp của mình ở châu Á, những người đã dẫn đầu thị trường ở đây trong nhiều năm. Đổi lại, tôi hy vọng sẽ chia sẻ những gì tôi học được trong những năm qua ở Châu Âu, cả về chuyên môn và khả năng lãnh đạo. Một trong những mục tiêu chính của tôi là thúc đẩy kết nối lớn hơn giữa Hồng Kông và phần còn lại của hoạt động kinh doanh của chúng tôi trên toàn cầu, phát triển các chuyên gia địa phương của riêng chúng tôi và phục vụ khách hàng tốt hơn. Điều quan trọng đối với tôi là chúng tôi đạt được thành công và chúng tôi có được niềm vui trong suốt chặng đường, chúng tôi luôn nỗ lực hết mình bằng cách tận hưởng những gì chúng tôi làm.
Cuối cùng, là một người Hồng Kông mới, bạn có lời khuyên nào cho những du khách lần đầu đến thành phố cho đợt bán trong tháng này không?
Với việc dễ dàng tiếp cận với thiên nhiên, thành phố có rất nhiều điều thú vị ngoài Khu trung tâm và Loan Tể. Chỉ cách đó một chuyến đi taxi ngắn và bạn có thể ở trên bãi biển hoặc đi bộ đường dài, một liều thuốc hoàn hảo cho những ai say máy bay. Nhiều du khách sẽ ngạc nhiên bởi những gì phía bên kia của Hồng Kông cung cấp. Đối với bất kỳ ai bay đến vì đợt bán, hãy đem theo một vài đôi giày chạy bộ và đi trên những con đường mòn.
Nguồn: Sotheby’s
Lược dịch bởi Viet Art View
