Logo loading

‘TĨNH VẬT, BÌNH HOA CÚC VÀ HOA ANH TÚC’ CỦA VAN GOGH

Mang đầy kịch tính cả về hình ảnh và cảm xúc, bình hoa dại đầy màu sắc của Van Gogh thể hiện khả năng sáng tạo thiên tài của người họa sĩ đang ở đỉnh cao sự nghiệp. Là cảm quan diễm lệ từ các cánh đồng ở Auvers, bức tranh quan trọng này ra […]
|Viet Art View

Mang đầy kịch tính cả về hình ảnh và cảm xúc, bình hoa dại đầy màu sắc của Van Gogh thể hiện khả năng sáng tạo thiên tài của người họa sĩ đang ở đỉnh cao sự nghiệp. Là cảm quan diễm lệ từ các cánh đồng ở Auvers, bức tranh quan trọng này ra đời trong một cơn hưng cảm, chỉ vài tuần trước kết cục buồn bã của Van Gogh. Chính trong thời kỳ này, Van Gogh đã vẽ ra những bức tranh nhiều năng lượng nhất, bao gồm Chân dung bác sĩ Paul Gachet Cánh đồng lúa mì quạ bay. Với một kiệt tác giàu tính biểu hiện — Nature morte, Vase aux marguerites et coquelicots [Tĩnh vật, bình hoa cúc và hoa anh túc], ranh giới của thể loại tranh tĩnh vật đã bị vượt qua, bộc lộ những chiều sâu trong cấu trúc tâm lý của người họa sĩ.

Tác phẩm được vẽ vào giữa tháng 6 năm 1890 tại Auvers-sur Oise, thị trấn nơi họa sĩ sống sau khi được thả từ trại tị nạn tại St-Rémy vào tháng 5 năm 1890. “Auvers rất đẹp, có nhiều thứ, trong số đó là những mái tranh cũ ngày càng hiếm hoi… thực sự nó hết sức đẹp, nó là một vùng quê thực sự, đặc trưng và đẹp đẽ.” (Thư 635). Thuê một căn phòng nhỏ tại Auberge Ravoux, ông thiếu một xưởng vẽ thích hợp, điều đó buộc ông phải đi nơi khác để vẽ. Ông đã dành những ngày dựng giá vẽ trên cánh đồng, vẽ vùng nông thôn tươi tốt, hoặc đến thăm bác sĩ của mình, bác sĩ Paul Gachet. Ông mô tả hoàn cảnh sống mới một cách nhiệt tình, đặc biệt là mối quan hệ thân thiết với nhà sưu tập nghệ thuật “hơi lập dị”, bác sĩ Gachet, người đã cho ông một môi trường yên tĩnh để có thể vẽ tranh. Như ông nói với Theo, một trong những lá thư đầu tiên sau khi gặp bác sĩ vào cuối tháng 5, ngôi nhà của Gachet chứa đầy đồ cổ màu đen cũng như các bức tranh theo trường phái Ấn tượng, bao gồm “hai tác phẩm hoa rất đẹp của Cézanne”. Van Gogh nhận thấy môi trường của Gachet rất hấp dẫn nên ông đã hứa “… vui, rất vui, làm một chút công việc ở đây” (Thư 635). Trong những tuần sau, Van Gogh sẽ vẽ bức chân dung nổi tiếng của bác sĩ Gachet, cùng với một số khung cảnh trong vườn hoa và các thành viên gia đình ông.

Tĩnh vật, bình hoa cúc và hoa anh túc được vẽ tại nhà của Gachet và có lẽ thuộc quyền sở hữu của ông sau khi hoàn thành. Van Gogh đã lấy cảm hứng từ nhiều đồ vật mà Gachet sưu tập, bao gồm một bức tranh tĩnh vật đặc biệt của Cézanne. Trong bức tranh đó, cạnh bo tròn của mặt bàn và cách sắp xếp chung có thể tìm thấy điểm tương đồng với bức tranh của Van Gogh. Vào ngày 4 tháng 6, ông viết cho Theo rằng bất chấp sự lộn xộn ở chỗ của Gachet, “luôn có thứ gì đó để cắm hoa hoặc để làm mẫu vẽ tĩnh vật. Anh đã thực hiện những nghiên cứu này để cho ông ấy thấy rằng nếu ông ấy không được trả tiền, chúng ta sẽ đền bù cho ông ấy những gì ông ấy đã làm cho chúng ta.”

Tác phẩm này là một trong số ít tác phẩm mà Van Gogh đã bán hoặc trao đổi trong cuộc đời của mình, nó có thể đã được trao cho bác sĩ Gachet đổi lại việc chữa trị. Nhìn vào bức tranh, chúng ta có thể tưởng tượng họa sĩ đã đi qua những cánh đồng trên đường đến nhà bác sĩ Gachet, hái rồi ôm trên tay những bó hoa anh túc, hoa cúc, hoa ngô và những bó lúa mì để cắm chung vào một chiếc bình khiêm tốn trong ngôi nhà đầy đồ cổ của bác sĩ Gachet. Thật thế, vài ngày sau, ông bắt đầu thực hiện tác phẩm, và một bức tranh khác, với cùng một chiếc bình đất nung. Viết vào ngày 16 tháng 6, ông giải thích “Hiện tại anh đang thực hiện hai nghiên cứu, một là một bó cây dại, cây tật lê, bông lúa mì và các cành lá khác nhau — cái gần như màu đỏ, cái còn lại màu xanh lá cây tươi sáng, thứ ba chuyển sang màu vàng” (Thư 642).

Mô tả của ông chắc chắn là về Tĩnh vật, Bình hoa hái trên đồng và tật lê (F. 763), nhiều dữ kiện hợp lý xác định hai tác phẩm được vẽ đồng thời từ ngày 16 đến 17 tháng 6. So với những bức tĩnh vật hàn lâm và dè dặt hơn mà ông đã hoàn thành ở Paris giữa những năm 1880, Tĩnh vật, bình hoa cúc và hoa anh túc chứng tỏ sự thay đổi mạnh mẽ trong phong cách làm việc của họa sĩ, đặc trưng bởi sự kích động của năng lực. “Anh đang làm việc rất tốt và nhanh trong những ngày này,” ông viết vào 13 tháng 6, “khi vẽ, anh tìm cách thể hiện sự ra đi chóng vánh, tuyệt vọng của những thứ trong cuộc sống hiện đại” (Thư W23).

Như được viết trong một cuốn tiểu sử gần đây, Van Gogh đã ngập tràn trong lo âu ở Auvers, và sự bứt rứt của ông chắc chắn đã tràn vào ngay cả những bức tranh lạc quan nhất: “Nó đẹp, lôi cuốn — như chất liệu và những công sức đã tạo ra nó. Cuộc sống thực sự của Vincent ở Auvers không có gì là bình dị. Ông đã đến vào tháng 5, giữ lấy sợi dây mỏng manh nhất: khiếp sợ bởi khả năng xảy ra của một cuộc tấn công khác, vẫn cảm thấy tội lỗi vì số tiền được chuyển từ gia đình mới của Theo, bị ám ảnh bởi những chồng tranh chưa bán được ở Paris. Ông trút sự tuyệt vọng vào một bức thư u ám đến mức không dám gửi nó: ‘Anh còn lâu mới đạt đến sự yên bình… Anh cảm thấy thất bại… rất nhiều, anh chấp nhận và sẽ không thay đổi… Viễn cảnh ngày càng đen tối, anh không thấy một tương lai hạnh phúc nào’—” (Steven Naifeh & Gregory White Smith, Van Gogh, Một cuộc đời, New York, 2011, trang 838). Dưới đám mây đen của sự tuyệt vọng, bằng những bông hoa từ chính những cánh đồng mà ông cố gắng tự kết liễu đời mình chỉ vài tuần sau đó, người họa sĩ đã vẽ nên tác phẩm đặc biệt này.

Có khả năng Gachet đã bán hoặc nhượng bức tranh này cho Gaston Alexandre Camentron, nhà sưu tập tranh Ấn tượng, người cuối cùng đã bán bức tranh cho Paul Cassirer vào năm 1911. Bức tranh vẫn thuộc về những bộ sưu tập tư nhân ở Đức cho đến giữa những năm 1920, khi nó đến London và cuối cùng là băng qua Đại Tây Dương, trở thành một trong những bức tranh đầu tiên của Van Gogh được bán tại Mỹ. Năm 1928, nó được gallery Knoedler ở New York bán cho A. Conger Goodyear. Được biết đến là một trong những người sáng lập chính của Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại [MoMA], Goodyear đã lưu giữ tác phẩm này trong bộ sưu tập riêng của gia đình. Cuối cùng nó được gia đình Goodyear tặng cho Phòng trưng bày Nghệ thuật Albright Knox ở Buffalo, nơi nó được trưng bày cho công chúng trong hơn ba mươi năm.

Vào tháng 11 năm 2014, bức tranh đã có mặt tại Sotheby’s New York, Buổi đấu giá tối Ấn tượng & Nghệ thuật Hiện đại; định giá từ 30 triệu đến 50 triệu USD; và đã được bán cho một ông trùm điện ảnh Trung Quốc — Vương Trung Quân, với giá kỷ lục 62 triệu USD, ông thừa nhận rằng mình có thể trả nhiều hơn nữa cho kiệt tác này.

Vương Trung Quân là chủ tịch của hãng phim Hoa Nghị Huynh Đệ. Phát biểu trong buổi giới thiệu tại phòng trưng bày của nhà đấu giá Hồng Kông, ông Vương cho biết mức giá — kỷ lục cho một bức tranh tĩnh vật của Van Gogh — “thấp hơn một chút” so với dự đoán của ông.

“Tôi thích nó, không phải là vấn đề về giá, giống như là tôi đã không tiêu tiền, nó được treo trên tường và thuộc về tôi,” ông Vương chia sẻ. “Van Gogh là họa sĩ mà tôi yêu thích về nhiều mặt, cách dùng màu và nhiều khía cạnh khác,” ông nói thêm. Ông Vương đã treo bức tranh trong ngôi nhà ở Hồng Kông của mình.

Tạp chí Forbes đặt giá trị tài sản ròng của Wang đến gần 1 tỷ USD, là người giàu thứ 268 ở Trung Quốc. Huayi Brothers Media [Hoa Nghị Huynh Đệ Media] là một trong những tập đoàn giải trí tư nhân lớn nhất ở Trung Quốc, sản xuất và phân phối một số bộ phim và tác phẩm truyền hình nổi tiếng.

Năm 2013, ông trùm Vương Kiện Lâm của tập đoàn Vạn Đạt đã mua bức tranh Claude và Paloma năm 1950 của Pablo Picasso với giá 28 triệu USD, cao hơn gấp đôi so với mức ước tính cao là 12 triệu USD. Vào thời điểm đó, công ty bị chỉ trích gay gắt vì khoản mua quá xa xỉ, một số người dùng Internet Trung Quốc đặt câu hỏi về lòng yêu nước của Vương Kiện Lâm và giá trị của bức tranh. Vương Trung Quân cũng bị chỉ trích tương tự vào tháng 11 năm 2014.

Các nhà sưu tập Trung Quốc đã khiến giá trị di sản của đất nước họ tăng vọt sau bùng nổ kinh tế, họ đã chuyển sự chú ý sang cả các mặt hàng phương Tây. Một trong những làn sóng mua lớn của người châu Á đến khi Nhật Bản đạt đỉnh cao sức mạnh kinh tế vào những năm 1980, đỉnh điểm là vào năm 1990 khi ông trùm giấy Nhật Bản Ryoei Saito mua bức Chân dung bác sĩ Gachet của van Gogh với giá 82,5 triệu USD và Bal Du Moulin De La Galette của Renoir với 78,1 triệu USD.

Nguồn: Sotheby’s; The Straits Times

Lược dịch bởi Viet Art View

Chia sẻ:
Back to top