Nghệ thuật tạo ra bởi AI [Trí tuệ nhân tạo] đã bị cấm trong một số cộng đồng nghệ thuật trực tuyến nhưng nó vẫn được nhiều người ủng hộ.
Jo Lawson-Tancred, 14 tháng chín 2022
Jason Allen, qua Midjourney. Théâtre D’opéra Spatial (2022). [Nhà hát D’opéra Spatial]
Cuộc tranh luận trong cộng đồng nghệ sĩ xung quanh tác phẩm được tạo ra bởi AI đã trở nên gay gắt kể từ khi ‘Théâtre D’opéra Spatial’ [Nhà hát D’opéra Spatial] của Jason M. Allen giành chiến thắng ở hạng mục nghệ thuật kỹ thuật số tại Triển lãm Hội chợ Mỹ thuật Bang Colorado năm nay.
Ngay sau khi đoạt giải nhất trị giá 300 USD, Allen nói với The New York Times: “Nghệ thuật đã chết rồi, anh bạn. Đã hết. AI thắng. Con người đã thua.”
Tác phẩm đã được thực hiện bằng Midjourney, một trong những AI có khả năng chuyển văn bản thành hình ảnh đã được nghệ sĩ và những người nghiệp dư sử dụng trong năm qua. Một số chương trình tương tự có thể kể đến: DALL-E 2, Stable Diffusion và Craiyon. Bất kỳ ai theo dõi quá trình phát triển của chúng đều ghi nhận tốc độ đáng kinh ngạc mà các chương trình máy tính có được. Chúng đang ngày càng có nhiều khả năng trong việc tạo ra những hình ảnh chất lượng cao.
Một trong những lời chỉ trích lớn là AI đã được huấn luyện trên bộ dữ liệu chứa các tác phẩm nghệ thuật có bản quyền được lấy từ trên mạng mà không có sự cho phép. Các đối thủ lớn tiếng, như nghệ sĩ kỹ thuật số RJ Palmer, đã đăng trên Twitter các tác phẩm cho thấy sự giống nhau giữa tác phẩm nghệ thuật nguyên bản và tác phẩm tạo ra bởi AI.
Trong nhiều trường hợp, AI có thể dễ dàng tái tạo phong cách và ý tưởng mà các nghệ sĩ đã dành cả sự nghiệp của họ để phát triển — chỉ bằng một lời nhắc khéo léo.
Các họa sĩ, nhà thiết kế, họa sĩ minh họa đã lên tiếng trên Twitter, đặt ra những câu hỏi đạo đức, bày tỏ lo ngại về tác động có thể có của những công nghệ mới này đối với sinh kế của họ, cũng như cách người xem đánh giá cao những sản phẩm của chúng.
“Rất nhiều sự phát triển đằng sau những công cụ AI sáng tác nghệ thuật dựa trên quan điểm làm nghệ thuật là công việc tẻ nhạt, đơn giản là không đúng,” người làm phim hoạt hình, nhà thiết kế Eva Eskelinen nói với Artnet News.
“Giống như bất kỳ nghề thủ công nào, có nhiều khía cạnh có thể được hỗ trợ với nhiều công cụ khác nhau. Nhưng nếu thay thế toàn bộ quá trình sáng tạo thì hoàn toàn sai đối với nhiều nghệ sĩ. Nhiều người coi quá trình sáng tạo nghệ thuật là trải nghiệm nhân bản, vui và đầy cảm xúc,” Eskelinen nói. “Làm nghệ thuật rất phức tạp vì không chỉ có sản phẩm đầu ra là quan trọng, chúng tôi còn rất quan tâm đến quá trình nó được tạo ra.”
“Tôi đã quan sát nhiều người tham gia vào việc sáng tạo nội dung với AI, họ đặc biệt hoài nghi, hư vô,” cô nói thêm. “Họ xem AI là không thể tránh được, nhưng không phải vậy, trừ khi chúng ta cho phép các công ty chịu trách nhiệm về sự phát triển của chúng làm bất cứ điều gì những công ty đó muốn. Tôi không nghĩ chúng ta nên làm như vậy. Nhiều người còn không có một chút tôn trọng hoặc ngưỡng mộ nào đối với những nghệ sĩ khác, vì cơ bản họ không hiểu được mức độ thực sự của những gì thuộc về nghề nghiệp này.”
Phản ứng dữ dội đã khiến một số cộng đồng nghệ thuật trực tuyến, như Inkblot Art và Newgrounds’ Art Portal, thông báo rằng các tác phẩm nghệ thuật do AI tạo ra không còn được chào đón trên trang của họ nữa. Các nền tảng lớn hơn, như DeviantArt và ArtStation thì chưa.
Scott Stoller, tổng giám đốc của Hội chợ Bang Colorado, nói với Artnet News rằng hàng năm, hội đồng ủy viên sẽ xem xét các yêu cầu tham gia cuộc thi. “Tôi dự đoán sẽ có nhiều cuộc trò chuyện xoay quanh chủ đề này,” anh nói về quyết định của hội đồng trong việc đưa vào tác phẩm nghệ thuật được thực hiện bằng AI trong năm 2023 và hơn thế nữa. “Tôi có thể suy đoán rằng sẽ có một sự thừa nhận nào đó về nghệ thuật từ AI trong các yêu cầu của cuộc thi năm tới.”
Một trong những tiếng nói bảo vệ nghệ thuật do AI tạo ra là Daniel Rourke, giảng viên về truyền thông kỹ thuật số tại trường đại học Goldsmiths ở London.
“AI chỉ là một bộ công cụ bao gồm các thuật toán, dữ liệu và giao diện,” ông nói với Artnet News. “Cũng như khi chúng ta có AI trong nhiều mặt và nhiều khía cạnh của cuộc sống — như những gì đã xảy ra với máy tính hay ‘phương tiện mới’ — bản thân ý tưởng và công cụ sẽ hòa dần vào một nền chung.”
“Các nghệ sĩ sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao trình độ về cái đẹp của AI; trong việc làm cho nó dễ hiểu đối với nhiều người xem hơn,” Rourke nói thêm. “Trong khi đó, sẽ có những tác phẩm nghệ thuật tốt hoặc không tốt được thực hiện bởi những công cụ AI.”
Fabio Catapano, một nghệ sĩ nghệ thuật tạo sinh và tạo hình bằng máy (CGI), nhận thấy những tương đồng giữa sự ra đời của nghệ thuật từ AI với sự xuất hiện của nhiếp ảnh. “Hoạt động nghệ thuật nằm trong ý định không chỉ ở kết quả,” anh nói. “Nó chắc chắn sẽ tác động đến các nghệ sĩ, nghệ sĩ thương mại và nhiều người khác, như mọi công nghệ đã từng. Cộng đồng nghệ thuật sẽ thích nghi sau giai đoạn kịch tính”.
Mario Klingemann, một nghệ sĩ nổi tiếng đã làm việc với máy học trong nhiều năm, nói với Artnet News rằng anh không cảm thấy bị đe dọa bởi làn sóng của nghệ thuật do AI tạo ra.
Anh nói: “Chúng ta hiện đang bị vùi trong rất nhiều tác phẩm kitsch tệ hại và những tác phẩm làng nhàng với sức hút hàng loạt, nhưng theo quan điểm của tôi, đây đơn giản là con đường tự nhiên của những điều này. Sau một giai đoạn mà mọi người đã quen với quy chuẩn hình ảnh mới này, những người có thể tạo ra tác phẩm xuất sắc với cùng một công cụ sẽ được công nhận và như thường lệ, đó sẽ chỉ là một số ít.”
Đối với những nghệ sĩ không làm việc với AI, anh cũng nghi ngờ rằng họ sẽ không phải lo lắng nhiều về lâu dài. “Ít nhất là những người có tài năng,” anh nói. “Khi hiệu ứng gây sốc và kinh ngạc ban đầu của cuốn tiểu thuyết về những khả năng của AI đã hao mòn, mọi người cũng sẽ học cách nhìn nhận lại mọi thứ, thủ công, nghệ thuật từ đôi tay sẽ thực sự nhận được sự đánh giá cao hơn.”
“Những người làm những tác phẩm hạng hai có thể muốn xem lại mục tiêu cuộc sống của họ hoặc nâng tầm trò chơi của mình lên, vì đó chắc chắn là lĩnh vực mà các AI trung bình đang ngày càng trở nên giỏi hơn,” anh cảnh báo. “Với những nghệ sĩ đó, tôi muốn nói ‘Nếu anh không thể đánh bại chúng, hãy gia nhập với chúng’, như một khuyến nghị.”
Nguồn: Artnet News
Lược dịch bởi Viet Art View
